Goût de pétrole

Goût de pétrole is een geur die doet denken aan benzine, petroleum of kerosine. Je komt deze vooral tegen in witte wijn, en dan met name in riesling. In de wijnwereld, zeker onder riesling-liefhebbers, wordt deze geur vaak erg gewaardeerd.

 Goût de pétrole?

Om dit goed uit te leggen, is een klein beetje scheikunde nodig. Vanaf het moment dat de druif begint te groeien, maakt de plant carotenoïden aan. Dat zijn natuurlijke kleurstoffen die zorgen voor rode, oranje en gele tinten in planten. Je kent ze bijvoorbeeld van wortels of zoete aardappel. Ze werken als antioxidanten en beschermen de druif tegen schade door zonlicht. Je zou ze kunnen zien als een soort zonnebrand voor de druif.

Naarmate de druif rijper wordt en verkleurt van groen naar geel en doorschijnend, worden deze carotenoïden langzaam afgebroken. Daarbij komt een stofje vrij dat afgekort wordt tot TDN: 1,1,6-trimethyl-1,2- dihydronaphthalene. TDN is dus een afbraakproduct van de carotenoïden in de schil van de druif, en het is dit stofje dat de geur van goût de pétrole veroorzaakt.

Je komt het tegen in jonge rieslings die veel zon hebben gehad, maar ook in oudere, gerijpte rieslings – daar ontstaat het aroma juist tijdens het rijpingsproces.

Waarom ruik je het vooral bij riesling?

TDN komt zo’n vijf keer vaker voor in riesling dan in andere druivenrassen. Dat komt doordat riesling van nature meer carotenoïden aanmaakt dan andere witte druiven. Daardoor ontstaat er tijdens de rijping ook meer TDN.

Bovendien versterkt een lage pH (oftewel veel zuren) de vorming van TDN – en laat riesling nou net een druif zijn met veel zuren.

Als mens kunnen we TDN pas ruiken wanneer er meer dan 20 delen per miljoen (ppm) aanwezig zijn – dat zijn dus 20 moleculen op een miljoen. Dat is heel weinig, in veel andere druiven (zoals chardonnay of sauvignon blanc) is de concentratie meestal zó laag dat we het niet kunnen waarnemen.

Wat beïnvloedt de vorming van TDN in riesling?

Er zijn een aantal factoren die bepalen hoeveel TDN er uiteindelijk in een riesling komt:

• Zonlicht: hoe meer zon de druiven krijgen na het verkleuren, hoe meer TDN er gevormd wordt.
• Tijdstip van de oogst: latere oogst betekent vaak meer blootstelling aan de zon, en dus meer TDN.
• Rijping: tijdens het bewaren neemt de concentratie TDN toe. Oudere rieslings met aroma’s van benzine, bijenwas en honing zijn hier een goed voorbeeld van.
• Opslagtemperatuur: bij hogere keldertemperaturen stijgt het TDN-gehalte sneller.
• Type afsluiting: wijnflessen met een kurk bevatten vaak minder TDN dan flessen met een schroefdop – waarschijnlijk omdat kurk de moleculen deels absorbeert.

Love it or hate it

De geur van  Goût de pétroleis echt typisch voor riesling. Sommige mensen vinden het onaangenaam en zien het als een fout in de wijn, terwijl anderen het juist fantastisch vinden.

Ik denk dat het gewoon hoort bij wat riesling is. Bovendien: als een wijnmaker géén TDN in zijn wijn wil, dan kan hij daar best op sturen. Dat het er tóch vaak in zit, lijkt mij dus een bewuste keuze. Het is een uniek kenmerk van een geweldige druif.

8 oktober 2025